Buổi trình diễn bộ sưu tập Balenciaga Haute Couture Thu/Đông 2025 là lời chia tay của Demna, người chuẩn bị chuyển sang tiếp quản Gucci, một nỗ lực cuối cùng nhằm kết nối thế giới của những trang phục được may đo thủ công tinh xảo với nhịp sống đương đại thay vì chỉ là những giấc mơ viển vông.
Trong khi hầu hết các nhà mốt xa xỉ chụp ảnh bộ sưu tập của họ trên nền đá cẩm thạch hay trong những salon tráng lệ, Demna lại đưa người mẫu của mình ra các con phố của Paris. Họ tạo dáng bên ngoài cửa hàng hành lý giảm giá, quán cà phê, trước tiệm sách bên bờ sông Seine hay cạnh những lối vào ga tàu điện ngầm.
Buổi trình diễn là lời hồi đáp của Giám đốc sáng tạo người Gruzia cho câu hỏi hóc búa: Haute Couture dành cho ai trong thế kỷ XXI? Đối với thế hệ người tiêu dùng mới, sự sang trọng không còn nằm ở những giấc mơ xa vời, mà ở tính chân thực và sự kết nối. Họ cần những thiết kế có thể chạm vào, cảm nhận và sống cùng, thay vì chỉ để chiêm ngưỡng từ xa. Demna, hơn ai hết, đã nắm bắt được sự chuyển dịch này.
Nếu những năm đầu của Demna tại Balenciaga được ghi dấu bởi thẩm mỹ vị lai có phần u tối (dystopian), thì bộ sưu tập chia tay này lại là một sự trở về với những giá trị cốt lõi của may đo. Không còn những phom dáng quá dị biệt, thay vào đó là kỹ thuật cắt may sắc sảo,lấy cảm hứng từ phong cách may đo Neapolitan trứ danh. Những chiếc áo corset với cấu trúc tựa như một tác phẩm kiến trúc, ôm trọn và tôn vinh cơ thể người mặc, đã trở thành điểm nhấn đắt giá.
Sự cân bằng giữa cảm hứng vị lai và tính ứng dụng đời thường được thể hiện một cách tài tình. Và ai có thể truyền tải tầm nhìn đó trọn vẹn hơn những nàng thơ của ông? Kim Kardashian xuất hiện trong một hình ảnh gợi nhớ đến huyền thoại Elizabeth Taylor, trong khi huyền thoại điện ảnh Pháp Isabelle Huppert lại mang đậm phong thái tư sản Paris. Họ củng cố cho niềm tin của Demna: vẻ đẹp của người phụ nữ đương đại là một phổ rộng, đa sắc thái, không thể bị đóng khung trong bất kỳ hình mẫu lý tưởng hạn hẹp nào.
Có lẽ, di sản lớn nhất mà Demna để lại trong bộ sưu tập cuối cùng này chính là việc lần đầu tiên trong lịch sử, Balenciaga đưa thời trang nam vào dòng haute couture. Những chiếc áo bomber, áo trench coat và những bộ suit được cắt may chuẩn xác đã thừa nhận rằng ranh giới giới tính đang ngày càng thay đổi trong thế giới thời trang xa xỉ. Chồng của anh, nghệ sĩ người Pháp BFRND, cũng sải bước trên sàn diễn trong một bộ vest công sở quá khổ, thách thức những quan niệm truyền thống về tỷ lệ trong trang phục nam giới.

Sự hợp tác của nhà thiết kế với một thợ may người Napoli đã mang lại những kết quả đặc biệt ấn tượng. Cùng một mẫu rập suit, người thợ may có thể điều chỉnh để vừa vặn hoàn hảo cho cả một vận động viên thể hình to lớn lẫn BFRND với vóc dáng nhỏ bé hơn. Triết lý thật đơn giản nhưng sâu sắc: trang phục phải thích ứng với cơ thể, chứ không phải cơ thể phải gò ép mình theo trang phục.
Mười năm, một chặng đường không quá dài nhưng đủ để Demna làm nên một cuộc cách mạng. Anh đã chứng minh rằng thời trang đường phố (streetwear) và thời trang cao cấp (haute couture) không phải là hai thế giới đối lập, mà hoàn toàn có thể cùng tồn tại, đối thoại và làm phong phú cho nhau. Người kế nhiệm anh, Pierpaolo Piccioli, sẽ thừa hưởng một di sản nơi nhà mốt có thể giao tiếp trôi chảy bằng nhiều ngôn ngữ thời trang khác nhau.
©Ảnh: Balenciaga